impresjonizm

z fr. impresja – wrażenie. Kierunek ten rozwinął się przede wszystkim w malarstwie francuskim (E. Manet, C. Monet, A. Renoir), z twórców polskich należy wymienić L. Wyczółkowskiego „Kopanie buraków”, J. Pankiewicza „Targ na kwiaty” i braci A. i M. Gierymskich („Piaskarze”, „Trumna chłopska”). Istotą tego kierunku było subiektywne utrwalenie wrażeń osoby patrzącej. Było to przede wszystkim malarstwo plenerowe, oddające grę refleksów światła, z rozmytymi konturami, szkicowe, z asymetryczną kompozycją. W literaturze rozwinął się głównie w poezji (P. Verlaine, K. Przerwa-Tetmajer). Tu także chodziło o opisanie ulotnego wrażenia, nastroju chwili, wywoływanie doznań przez swobodne skojarzenia. W powieści (G.H. Huysmans, S. Witkiewicz, S. Żeromski, W. Reymont) i dramacie (M. Maeterlinck, L. Rydel) nie był to kierunek samodzielny. Cechy prozy impresjonistycznej to rozluźnienie kompozycji, fragmentaryczność, eksponowanie nastrojowości.