Na podstawie wybranych lektur przedstaw swoje refleksje na temat odpowiedzialności człowieka za własne decyzje i czyny. – plan

„I cokolwiek uczynię,
zamieni się na zawsze w to, co uczyniłam…”
(W. Szymborska)

I WSTĘP:

Człowiek, jako istota myśląca i świadoma swego postępowania, żyje pod
ciągłą presją odpowiedzialności za przynależny mu „kawałek świata”, jakim dysponuje
(rodzina, praca). Obarczeni jesteśmy odpowiedzialnością moralną i materialną,
gdyż błędy nie tak szybko ulegają zapomnieniu. Jej poczucie względem określonych
czynników, ludzi rodzi w ludziach rozterki moralne (np. Hamlet: „Chcąc być łagodnym,
okrutnym być muszę!”), prośba ucieczki natomiast wciąga, jak w przypadku Makbeta,
w krąg zbrodni: „Zły plan bezprawia, nowym się tylko bezprawiem poprawia”.

II ROZWINIĘCIE

• szlachetny czyn okupiony cierpieniem – konsekwencje konfliktu
  między sacrum a profanum.
  – Mit o Prometeuszu
  – „Antygona” Sofokles
• surowa moralność ludowa – „nie masz zbrodni bez kary”
  – „Ballady i romanse” (natura jako sędzia) A. Mickiewicz,
  – „Dziady cz. II” A. Mickiewicz (za życie ponosimy odpowiedzialność po śmierci)
• Bóg jako siła ingerująca w ludzkie poczynania i historię, karzące
  ramię sprawiedliwości boskiej
  – „Dziady cz. III” A. Mickiewicz (widzenie ks. Piotra; wydarzenia podczas balu
  u Senatora)
  – „Nie-Boska komedia” Z. Krasiński
• „Odpowiedzialni jesteśmy nie tylko za to, co robimy, lecz i
  za to, czego nie robimy” – czyli grzechy zaniedbania
  – „Potop” H. Sienkiewicz
  – „Odprawa posłów greckich” J. Kochanowski
  – „Wesele” St. Wyspiański (motyw złotego rogu)
• człowiek – istota uwikłana w odwieczny bój ze złem, która
  jest wpisana w jego życie (sprzeciw autora wobec bezwiednej zgody na zło)
  – „Dżuma” A. Camus
  – „Opowiadania” T. Borowski
  – „Medaliony” Z. Nałkowska (motto: „Ludzie ludziom zgotowali ten los”)III ZAKOŃCZENIE
  A. de Saint-Exupery wyraża w utworze „Ziemia – planeta ludzi” jedną z najważniejszych
  prawd życiowych: „Być człowiekiem, to właśnie być odpowiedzialnym”. Każdy tworzy
  sobie swój mały światek, lecz żyje pośród innych ludzi, jemu podobnych. Obowiązuje
  więc nas odpowiedzialność za drugiego człowieka, jako osobnika tego samego gatunku
  – homo sapiens. Należy zwrócić więc uwagę na trzy prawdy przekazane w
  „Dziadach cz. II” A. Mickiewicza:
  I „Bo kto nie zaznał goryczy ni razu,
  Ten nie dozna słodyczy w niebie”,
  II „Bo kto nie był ni razu człowiekiem,
  Temu człowiek nic nie pomoże”
  III „Kto nie dotknął ziemi ni razu,
  Ten po śmierci nie może być w niebie”
  Słuchajmy i zważmy to sobie.
  [PG]