filozofia genezyjska
stworzona przez J. Słowackiego („Genezis z Ducha”, „Król-Duch”) koncepcja zakładająca, że na początku świata z Absolutu (Boga) wyłoniły się duchy i to one stworzyły materię, by nabrać formy. Duchy są wiecznymi rewolucjonistami – tworzą coraz to nowsze formy (niszcząc poprzednie) siłą kreacji i woli, by dojść do doskonałości. Powstanie Ziemi było możliwe dzięki rozłamowi: część duchów objawiła się jako światło, część przez lenistwo stworzyło niszczący ogień, który jednak dał początek cywilizacji. Duchy są uszeregowane na kształt drabiny i mają obowiązek pokonywać kolejne jej szczeble. Była to odpowiedź na mesjanizm A. Mickiewicza. Tu także zakłada się ofiarę – by wejść na szczebel wyżej, trzeba zniszczyć poprzednią swą formę, ale tylko dzięki temu można osiągnąć doskonałość.