determinizm
pogląd, według którego zarówno życie jednostek, jak i całych społeczeństw jest uwarunkowane czynnikami zewnętrznymi: geograficznymi, przyrodniczymi, fizjologicznymi, natomiast bieg wydarzeń jest zawsze celowy. Środowisko, otoczenie ma decydujący wpływ na kształtowanie się charakteru człowieka.