Orientalizm „Sonetów krymskich”.

Adam Mickiewicz, podobnie zresztą, jak
wielu twórców romantycznych, nawiązywał w swojej twórczości do orientalizmu. Orientalizm
to zachwyt kulturą Wschodu: arabską, japońską, chińską.

Orientalizm „Sonetów krymskich”.

Adam Mickiewicz w „Sonetach
krymskich” szczególnie wyraźnie nawiązuje do orientalizmu. Akcja takich sonetów,
jak „Ajudah”, „Czatyrdah”, „Bakczysaraj” umieszczona jest w przestworzach orientalnej
przyrody. W „Stepach akermańskich” poeta, płynąc po stepach łódką-wozem, nasłuchuje
głosu z ojczyzny. Cisza jest przerażająca, głosu nie słychać. Poeta, samotnik
bardzo tęskniący za swoją ojczyzną, opisuje ciszę jako syk węży itp. – symfonia
opisu. W „Czatyrdah” opisane są góry – poeta to góra, a u jej podnóży woda – stała,
niezniszczalna to natchnienie poetyckie, które pozostawia muszle, perły – dorobek
poety, nieśmiertelność. Poeta, jak każdy śmiertelnik umrze, ale pozostanie jego
twórczość, poezja, non omnis moriar – nie wszystek umrę, pozostanie po
mnie to, co stworzyłem za życia – „lutnia poetycka”. Wybudowałem sobie pomnik
trwalszy niż ze spiżu exega monumentum – te horacjańskie motywy poruszane
są w tym sonecie, a wszystko wśród pięknej, tajemniczej i egzotycznej przyrody
orientalnej, natury innej od typowo europejskiej, bliskiej poecie. W tych warunkach,
wśród gorącego słońca pustyni, na stepach, wśród bujnej zieleni, toni niebieskiej
wody – nieprzemijalnej, starej, wiecznej zupełnie jak dorobek literacki poety,
toczy się „akcja” „Sonetów krymskich” Adama Mickiewicza. W tej atmosferze, scenerii
egzotycznej krainy poeta snuje refleksje o poezji, tęskni za ojczyzną, tworzy.
Kultura orientalizmu, ta specyficzna obcość, oryginalność, odmienność daje twórcy
natchnienie, pobudza do przemyśleń, wreszcie zachwyca, rzuca urok.
[AS]