mesjanizm

wiara w Chrystusa, który po serii katastrof nadejdzie powtórnie by zbawić ludzkość i wyzwolić ją od cierpienia i zła. Koncepcję tę rozpowszechnił A. Mickiewicz, który uważał, że Polska jest Chrystusem narodów i dlatego jej cierpienia (rozbiory, zsyłki) mają zbawczy charakter, a nagrodą za nie będzie nie tylko odzyskanie niepodległości, ale także szczególna rola Polaków w nowym, lepszym świecie.