Na czym polegają uniwersalne treści mitów greckich? (szkic)

Mit jest opowieścią o ustalonej fabule, zawierającą wyobrażenia
na temat powstania, natury i przeznaczenia człowieka lub świata.

Mity greckie
i rzymskie pełniły szczególną rolę w dziejach tych społeczności, gdyż powstawały
w okresie formowania się ich świadomości. Ogólnie mit, jako składnik wyobrażeń
kultur pierwotnych jest ciekawym źródłem informacji o zmieniającej się na przestrzeni
czasu ich naturze.
Mity antyczne, można powiedzieć, zawierają kompendium wiedzy o człowieku, jego
powstaniu, naturze, słabościach i wielkości oraz przeznaczeniu. Odwieczne motywy:
miłości małżeńskiej (np. Penelopa i Odyseusz), miłości matki do dziecka (Niobe
i jej dzieci), poświęcenia dla innych (np. Prometeusz), miłości i śmierci oraz
wędrówki (np. Orfeusz i Eurydyka, Demeter i Kora) i in., znalazły swe odzwierciedlenie
w twórczości artystów następnych epok.
Mity na trwałe wniknęły do naszej świadomości kulturowej. Wszyscy znają przecież
„Odyseję” i „Iliadę”, a na co dzień używają frazeologizmów mających korzenie
w tematyce mitycznej, np. pięta achillesowa (synonim słabości) albo paniczny
strach (przerażenie, trwoga), chociaż często nie znamy dokładnie ich pochodzenia.
Mity prezentują nie tylko świat wrogich człowiekowi sił i demonów, ale też przyjaznych,
podobnie ulegających namiętnościom i różnym słabościom, i w ten sposób „uczłowieczonych”
bogów. Mity uczą, wzruszają, bawią i przerażają. Mówią po prostu o życiu, choć
często w aspekcie nadprzyrodzoności i fantastyki.
Dlatego ich istotę rozumie każdy, nie będąc nawet Grekiem.
[PG]