Cierpienie – siła niszcząca, czy kształtująca ludzką osobowość? Rozwiń na podstawie literatury. – plan

I WSTĘP:

Dlaczego ludzie doznają cierpień – czy to wina
ich samych, czy też bezlitosnego losu gotującego im stale „niespodzianki”? Cierpienia
i udręka moralna mogą też być swego rodzaju wyższą koniecznością, a nawet modą,
sposobem na życie, przejawem sprzeciwu wobec świata.
Na pewno dużo jest prawdy w myśli W.S. Reymonta: „Cierpienie nie jest prawem
natury, jest to czasem jej przywilej, bo w tajnikach dusz niektórych nadmiar
boleści staje się kolebką zbrodni lub geniuszu”.

II ROZWINIĘCIE.

• Moralny sens cierpienia, jako czynnika oczyszczającego duszę
  i osobowość człowieka. Pomost między zwątpieniem a nadzieją i wiarą.
  – Księga Hioba,
  – wiersz „Przedśpiew” L. Staff („we łzach widzieć słodycz smutną/dobroć chorą
  w grzechu”),
  – „Treny” J. Kochanowski,
  – „Kwiatki św. Franciszka” (sens ascezy i umartwienia),
  – liryka J. Kasprowicza: od zwątpieńczego „Dies irae” do pełnego ufności i pokory
  „Hymnu św. Franciszka z Asyżu”
• Cierpienie rodzące nienawiść i zatwardziałość moralną, wyrachowanie
  i cynizm.
  – „Opowiadania” T. Borowski
  – „Inny świat” G.H. Grudziński
  – „Rozmowy z katem” K. Moczarski (postać Stroopa)
  – „Rok 1984” G. Orwell (motyw buta wiecznie depczącego ludzką twarz)
• Cierpienie jako destrukcyjna moda romantyków, konsekwencja wyborów
  moralnych
  – „Konrad Wallenrod” A. Mickiewicz,
  – „Giaur” G. Byron,
  – „Cierpienie młodego Wertera” J.W. Goethe
• Cierpienie jako konsekwencja braku zrozumienia i niespełnienia,
  samotności.
  – „Faust” J.W. Goethe
  – „Campo di Fiori” Cz. Miłosz (postać męczennika nauki – Giordano Bruno)
  – „Początek” A. Szczypiorski (pragnienie walczących, aby zginąć na oczach świata,
  kontrast walczącego getta z karuzelą za jego murami, postać prof. Winiarza)

  III ZAKOŃCZENIE.

  Pamiętajmy, że „najgorszym cierpieniem jest duszy chłód”. Wrażliwość i emocjonalność
  człowieka tworzy w nim tragiczny dysonans, który powstaje pomiędzy obrazem brutalnej
  rzeczywistości a jego konfrontacją z wyznawanym systemem wartości moralnych
  (wstrząs psychiczny bohatera opowiadania „Proszę państwa do gazu” T. Borowskiego).
  Należy jednak z nadzieją powiedzieć sobie: „Nil desperandum!”
  [PG]