wolterianizm

zbiór zjawisk ideowych i literackich ukształtowanych w XVIII wieku przez twórczość Woltera i upowszechnionych w dziełach innych twórców oświecenia. Przejawy wolterianizmu: krytyka feudalnych instytucji (monarchii, dworu, Kościoła), niezależność myślenia, idee tolerancji, libertynizmu i postępu, zaufanie do ludzkiego rozumu; w literaturze: błyskotliwość i wdzięk stylu, stosowanie paradoksu, dowcipu. Wolterianizm to również postawa oświeceniowego filozofa – prześladowanego za śmiałość poglądów, przyjaciela panujących i obrońcy uciśnionych, obywatela „republiki uczonych”, ponad granicami państw.