spółgłoska
Spółgłoska – głoska, której artykulacja polega na kontakcie narządów artykulacyjnych (od szczeliny do zwarcia) i która bez połączenia z samogłoską nie tworzy sylaby. Spółgłoski dzielimy m.in. na: dźwięczne i bezdźwięczne, ustne i nosowe, oraz ze względu na:
a) miejsce artykulacji na: – wargowe (b, b’, m, m’, p, p’) wymawiane przy silnym zwarciu warg,
– wargowo-zębowe (f, f’, w, w’),
– przedniojęzykowo-dziąsłowe (cz, dź, l, l’, r, sz, ż) wymawiane ze zwarciem końca języka i dziąseł,
– przedniojęzykowo-zębowe (c, d, dz, ł, n, t, s, z) wymawiane ze zwarciem końca języka i zębów,
– środkowojęzykowe (ć, dź, ś, ź, ń) artykułowane przy silnym ruchu środka języka ku podniebieniu miękkiemu,
– tylnojęzykowe (k, k’, g, g’, ch, ch’) wymawiane przy ruchu tyłu i środka języka ku podniebieniu,
b) stopień zbliżenia narządów mowy na:
– zwarte (b, b’, d, g, g’, k, k’, p’ p’, t) artykułowane przy zwarciu się narządów mowy w jamie ustnej,
– szczelinowe (ch, ch’, f, f’, s, sz, ś, w, w’, z, ź, ż), przy wymowie których narządy mowy zbliżają się silnie do siebie tworząc szczelinę,
– zwarto-szczelinowe (c, ć, cz, dz, dź, dż), przy których można wymienić dwa momenty artykulacji, tj. zwarcie i bezpośrednio po nim szczelinę.