Poziom rozszerzony – wiadomości wstępne
Jak poradzić sobie z poziomem rozszerzonym (co na pewno warto przeczytać, zapoznanie się z czym, ułatwi uzyskanie dużej ilości punktów) – wiadomości wstępne.
Podczas matury z języka polskiego obowiązkowy dla wszystkich uczniów jest poziom podstawowy. Dlatego też zdajesz go na początku egzaminu dojrzałości. Możesz jednak zdecydować się również na poziom rozszerzony, który jest dodatkowy. Wówczas kontynuujesz egzamin i dostajesz dodatkowe zadania do rozwiązania.
Decyzję o zdawaniu języka polskiego na poziomie rozszerzonym należy zgłosić po oddaniu arkusza z poziomem podstawowym. Należy wówczas dokonać wyboru, czy przystępujesz do dalszej części egzaminu. Warto to uczynić, gdyż rezultat egzaminu na poziomie rozszerzonym nie ma wpływu na zdanie matury. A jeśli uda nam się napisać go pomyślnie, może przyczynić się do sukcesu przy rekrutacji na studia. Zatem radzimy zmierzyć się z poziomem rozszerzonym z języka polskiego.
Między wypełnianiem poszczególnych arkuszy egzaminacyjnych odpowiadających poziomowi podstawowemu (arkusz I) i rozszerzonemu (arkusz II i arkusz III) będzie przerwa (10-30 minut). Tak więc, jeżeli przystąpisz do egzaminu na poziomie rozszerzonym, zdążysz przed nim zregenerować swoje siły. Egzamin maturalny trwa od 3 do 6 godz. Poziom podstawowy nie może zająć więcej niż 3 godziny. Również 3 godziny przeznaczone są na sprawdzian na poziomie rozszerzonym.
Wyniki z poziomu rozszerzonego egzaminu, nawet jeśli otrzymasz 0 procent, będą umieszczone na świadectwie maturalnym. Musi się tam znaleźć rezultat każdego egzaminu do którego przystąpisz. Osobno zapisany będzie wynik egzaminu pisemnego na poziomie podstawowym, osobno na poziomie rozszerzonym.
Przygotowanie do poziomu rozszerzonego.
Aby poradzić sobie z poziomem rozszerzonym, musisz włożyć więcej pracy w przygotowanie się do egzaminu. Korzystaj z materiałów dodatkowych, które poleca twój nauczyciel języka polskiego. Możesz go poprosić o zlecanie ci dodatkowych zadań do zrobienia podczas całego roku szkolnego. Pisz dużo wypracowań i poproś swojego nauczyciela o ich sprawdzanie. Z pewnością ci nie odmówi. Wyszukuj w podręcznikach wiersze, które cię zaciekawiły i staraj się dokonać ich interpretacji – to doskonałe ćwiczenie umysłu.
Aby przygotować się do egzaminu z języka polskiego na poziomie rozszerzonym musisz nauczyć się pracować samodzielnie. Stoi przed tobą szansa, którą warto wykorzystać. Ucz się systematycznie, wówczas zapamiętasz więcej wiadomości oraz unikniesz stresu związanego z brakiem czasu na powtarzanie materiału. Nie odkładaj nauki na ostatnią chwilę, codziennie pracuj nad nową partią materiału. Podczas egzaminu musisz umiejętnie rozłożyć sobie czas, aby wykonać zadania z całego zestawu. Twoja wiedza musi być usystematyzowana, nie pomoże wyrywkowe zbieranie informacji.
Sięgaj do źródeł: czytaj wszystkie lektury – również te dodatkowe, kiedy tylko możesz, korzystaj ze słowników. Literatura piękna ułatwi ci wzbogacanie słownictwa i pomoże wypracować dobry styl. Dzięki nim wzbogacisz też ogólną wiedzę o świecie. Czytaj gazety, porównuj styl, jakimi posługują się publicyści. Staraj się czytać artykuły ze zrozumieniem – zapamiętuj to, co przeczytałeś. Przeglądając różne teksty – w jaki sposób są skonstruowane – nauczysz się lepiej komponować własne prace. Kontakt z tekstami literackimi i publicystycznymi sprawi, że łatwiej ci będzie formułować własne poglądy.
Wyrób w sobie nawyk sprawdzania w słowniku każdego słowa, którego znaczenia nie jesteś pewien. W wolnych chwilach przeglądaj np. „Słownik mitów, tradycji i kultury” Władysława Kopalińskiego, słowniki symboli, słowniki cytatów; aby pisać poprawnie wykorzystuj „Słownik poprawnej polszczyzny” Andrzeja Markowskiego. Zbieraj ciekawe materiały dotyczące kultury, literatury i sztuki (plakaty, plansze, nagrania, filmy, reprodukcje). Niektóre przemyślenia na ich temat mogą posłużyć ci do wzbogacenia twojej pracy podczas egzaminu. Rozwiązuj przykładowe arkusze egzaminacyjne – dzięki temu oswoisz się z ich formą, poznasz też przykładowe tematy i polecenia. Podczas próby generalnej będziesz się czuł pewniej.
Dobrze jest na bieżąco śledzić Informatory maturalne oraz Biuletyny dla maturzystów przygotowane przez CKE. Trafią one do każdej szkoły oraz dostępne są na stronie internetowej CKE (www.cke.edu.pl). Poza tym, wiele wydawnictw (np. Edgard www.jezykiobce.pl) przygotowało dla maturzystów ciekawą ofertę informacyjną i pomocniczą.
[Magda Szwaj]