powieść historyczna
gatunek eksponujący przywiązanie do tradycji narodowej przez pokazywanie przykładów historycznych. Spojrzenie na wielkie postaci lub wydarzenia historyczne. Dość dokładny opis obyczajów, mentalności i stylizacja językowa wynikały z postulatu pozytywistycznej pracy pisarskiej (pisarz często korzystał z dokumentów źródłowych). W celu ominięcia cenzury stosowano często paralele i aluzje historyczne. Największymi osiągnięciami tego gatunku w Polsce są: „Trylogia” i „Krzyżacy” H. Sienkiewicza, „Faraon” B. Prusa, „Stara baśń” J.I. Kraszewskiego; w Europie – powieści Waltera Scotta.