Freud Zygmunt

Zygmunt Freud (1856 – 1939)

– psychiatra, twórca psychoanalizy, jego teoria została określona nazwą: freudyzm.

Odwoływał się do skojarzeń, hipnozy, analizy snów, a nawet pomyłek językowych, by znaleźć przyczynę choroby. Zapoczątkowało to rozwój psychoanalizy. Freud „podzielił” psychikę ludzką na trzy warstwy, sfery: ego, id i superego. Ego – widać na zewnątrz, to nasza „reprezentacyjna” natura kierująca się normami społecznymi i rozsądkiem. Id – to ciemna strona osobowości, popędy, które nami kierują: seksualny, instynkt życia, potrzeba miłości, ale też potrzeba zabijania, kanibalizmu itp. Id jest nieświadome, ale groźne i dlatego trzeba je ujarzmiać. Superego – to nasz idealny obraz samego siebie, ideał wzorców i zachowań, jakie sobie stawiamy, a także zasady wpojone nam przez innych, np. normy religijne, kulturowe. Freud uważał, że przyczyną chorób jest napięcie między id a superego, rozdźwięk między ciemną stroną natury ludzkiej a idealnym obrazem samego siebie. Nacisk jednak kładł on na frustracje seksualne, upatrując źródło nerwic swoich pacjentów w popędzie seksualnym (libido), który nie może znaleźć „ujścia”. Myśl Freuda szybko stała się bardzo popularna, nie tylko zresztą w psychologii, ale przede wszystkim w literaturze i sztuce, (m.in. powieść psychologiczna, czy tzw. strumień świadomości – w „Ulissesie” Joyce’a – choć pojęcie to wprowadził inny psycholog, W. James).
Jego kontynuatorami byli Jung i Adler, którzy jednak zrezygnowali z postrzegania seksu jako źródła wszelkich problemów psychicznych. Por. surrealizm