głoska a litera

Głoska to najmniejsza słyszalna i mówiona część wyrazu. Głoski dzielimy na samogłoski i spółgłoski.

głoska o

Samogłoski dzielimy na ustne (a, e, i, o, u, y) i nosowe (ą, ę). Wszystkie samogłoski są dźwięczne.

W zależności od położenia i ruchów odpowiednich narządów mowy spółgłoski dzielimy między innymi na: ustne i nosowe, dźwięczne i bezdźwięczne, twarde i miękkie.

głoska b  głoska w

W zależności od stopnia zbliżenia narządów mowy wyróżniamy spółgłoski: zwarte, szczelinowe, zwarto-szczelinowe i półotwarte. W zależności od miejsca artykulacji: wargowe, przedniojęzykowe, środkowojęzykowe i tylnojęzykowe.

Litera jest znakiem graficznym głoski, przy czym nie zawsze jedna litera będzie odpowiadała jednej głosce. Dwuznaki to dwie litery oznaczające jeden dźwięk, a zatem jedną głoskę. Niektóre głoski zapisukemy na dwa sposoby, np. litery „ó” oraz „u” odpowiadają tej samej głosce – samogłosce u. W wyrazie szczepionka występują litery: s-z-c-z-e-p-i-o-n-k-a (11) oraz głoski: sz-cz-e-p’-o-n-k-a (8). Liczba liter i głosek w tym samym wyrazie może więc być różna.